Ανταγωνισμός ή άμιλλα;
Μια λεπτή γραμμή ανάμεσά τους και πώς θα κρατήσουμε τα παιδιά μας στη σωστή πλευρά.
Συχνά, ακούω από τους μαθητές μου ερωτήσεις όπως:
- Ποιο είναι το κομμάτι που ακούγεται από τη διπλανή αίθουσα?
- Εγώ πότε θα παίξω αυτό το κομμάτι?
- Γιατί δεν μπορώ να το παίξω τώρα?
- Πότε θα δώσω εξετάσεις για την επόμενη τάξη?
- Γιατί η/ο φίλη/ος μου έδωσε εξετάσεις πριν από εμένα?
Η ακουστική σύγκριση που γίνεται αυτόματα και μοιραία στο χώρο του ωδείου προκαλεί πολλές φορές τα παραπάνω ερωτήματα και δημιουργεί στα παιδιά συναισθήματα δυσάρεστα και πολλές φορές μη διαχειρίσιμα, όπως η ζήλεια, η απογοήτευση, η στενοχώρια, η αίσθηση της κατωτερότητας κ.α.
Αυτή η άμεση σύγκριση δυστυχώς πολύ σπάνια θα ωθήσει τους νεαρούς μαθητές να νιώσουν το θετικό και υγιές συναίσθημα του θαυμασμού και θα τους ενθαρρύνει να επιβρραβεύσουν τη συμμαθήτρια ή τον συμμαθητή τους και θα τους εμπνεύσει να δουλέψουν περισσότερο για να πετύχουν τους δικούς τους στόχος. Με λίγα λόγια, πολύ σπάνια αυτή η σύγκριση θα οδηγήσει σε αυτό που όλοι γνωρίζουμε ως ευγενή άμιλλα.
Στη συνέχεια πιθανόν αυτά τα ερωτήματα μεταφέρονται και σε εσάς ή συμβαίνει και το αντίστροφο, εσείς τα θέτετε στα παιδιά σας δημιουργώντας χωρίς να το θέλετε τα ίδια δυσάρεστα συναισθήματα.
Συχνά στην προσπάθειά μας, γονείς και δάσκαλοι, να οδηγήσουμε τα παιδιά σε άριστες επιδόσεις, «πέφτουμε» στην παγίδα της σύγκρισης… Άλλωστε η έννοια της σύγκρισης είναι βαθιά εμπεδωμένη και στην δική μας καθημερινότητα. Στον εργασιακό μας χώρο, στον οικογενειακό κύκλο, στη σχέση με το ζευγάρι μας, στην κοινωνική μας τοποθέτηση……
Ξεχνάμε όμως πως τα παιδιά… είναι παιδιά και:
- Δεν αφιερώνουν όλα τον ίδιο χρόνο μελέτης.
- Δεν έχουν όλα τον ίδιο βαθμό συγκέντρωσης.
- Δεν έχουν όλα τις ίδιες κινητικές ευκολίες.
- Δεν έχουν όλα, «την ίδια μουσική σκέψη». (Δεν θα πω το ίδιο ταλέντο γιατί αυτή η λέξη είναι από μόνη της «πολύ βαριά» και νομίζω πως δεν πρέπει να εμπλέκεται στην εκπαιδευτική διαδικασία)
- Δεν διαχειρίζονται όλα «με έξυπνο τρόπο» το χρόνο της μελέτης τους.
- Έχουν κάθε δικαίωμα όλα τα παραπάνω να τα κάνουν… λάθος γιατί απλά …. είναι παιδιά!
- Ας αποδεχτούμε ότι κάθε ένα τους είναι διαφορετικό.
- Ας το επιβραβεύσουμε για τις προσπάθειες που κάνει ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
- Ας του διδάξουμε το αίσθημα του θαυμασμού, θαυμάζοντας πρώτα από όλα το ίδιο, αλλά με τρόπο ειλικρινή και εγκάρδιο.
- Ας το βοηθήσουμε να διαχειριστεί το χρόνο του έξυπνα.
- Ας αποφύγουμε τη σύγκριση. Μπορούμε να του επιβεβαιώσουμε ότι μπορεί και εκείνο να εξελιχθεί περισσότερο αν προσπαθήσει ανάλογα.
- Ας μην αφήνουμε την παραμικρή σκέψη στο μυαλό τους ότι η αγάπη μας είναι ανάλογη των επιδόσεών τους.
Συγχωρήστε μου την τελευταία φράση, ίσως ακούγεται άδικη και σκληρή. Όλοι οι γονείς αγαπούν τα παιδιά τους ανεξαρτήτως των επιδόσεών τους! Αυτό όμως το ξέρουν μόνο οι γονείς… Τα παιδιά χρειάζονται να το ακούν, να το αισθάνονται και να το επιβεβαιώνουν συνέχεια!
Ώστε να μπορούν να κοιτούν προς την πλευρά της άμιλλας και όχι του ανταγωνισμού!
Ώστε να μπορούν να ζουν χαρούμενα και όχι μίζερα!
Διαβάστε περισσότερα για τον ανταγωνισμό στη μουσική:
- Miller, R. E. (1994). A Dysfunctional Culture Competition in Music. Music Educators Journal, 81(3), 29–33.
- Zaman, B. (2021). The impact of unhealthy competition on children.
- Bishop, C. (2020). Winning isn’t everything – Why too much competition is bad for schools and students.
- Austin, J.R. (1991). Competitive and Non-Competitive Goal Structures: An Analysis of Motivation and Achievement among Elementary Band Students. Psychology of Music, 19, 142 – 158.
